Als kind al zat ik altijd met mijn neus in de boeken. Ik was lid van de bieb bij mij in de buurt en ik kon úren door de biebboeken struinen. Ahhh! En dan dat moment, hè! Dat je met je nieuwverworven schatten naar de uitleen-balie liep! Er waren nog geen pasjes, geen streepjescodes, geen digitale klantenbestanden. Voor in je boek zat een kartonnen vakje en in dat vakje schoof je het kaartje dat je kreeg met daarop een datumstempel met de datum waarop het boek weer ingeleverd moest zijn.

Toch was mijn favoriete jeugdboek geen bibliotheekboek. Het was een boek dat van mijzelf was en ik kan me met de beste wil van de wereld niet meer herinneren hoe ik aan dat boek kwam. Het was een boek van Leni Saris en het heette ‘Spreek eens met Vincie’*.

Ik herinner me de gekleurde losse omslag met daarop een tekening van de hoofdpersonen. Maar de kaft van het boek zelf was groen. Zonder plaatjes. En dat vond ik eigenlijk veel mooier. Spannender. Alsof het verhaal in het boek verborgen bleef tot dat je het opende. Die plaatjes op de omslag verpestten het beeld dat ik in mijn hoofd had van de hoofdpersonen. En ik vond het als kind al jammer dat er een koffiekring op die mooie groene kaft zat. Wie zet er nou zijn beker koffie op een boek?

Het verhaal gaat over Vincie. Een klein meisje dat in een dorp woont waar een onbekende soldaat uit de Tweede Wereldoorlog begraven ligt. En het komt door Vincie dat men uiteindelijk ontdekt wie die onbekende soldaat is en men zijn nabestaanden kan vertellen waar hun vermiste zoon gebleven is en wat voor heldendaad hij verricht heeft. Want door zijn actie, die hem zijn leven kostte, bleef het dorp – dat bomvol onderduikers zat – gespaard.

Ik was als kind zó onder de indruk van dat verhaal dat ik het nummerbord van de nieuwe auto die mijn vader in 1982 via zijn werk kreeg, onthield via een ezelsbruggetje. Ik was net 13 toen. En nu, 38 jaar later, weet ik dat nummerbord nóg. HZ-99-KH. De personages uit het boek. HaZel en KennetH. En die 99, ach die was niet zo moeilijk te onthouden..

Maar ik raakte mijn dierbare boek kwijt. Ik leende het uit en kreeg het niet terug. Of ik gooide het weg, in een vlaag van verstandsverbijstering. En toen ik ooit ging zoeken naar het boek uit mijn jeugd, vond ik het op internet. Te koop. Tweedehands. Ik kocht het. Voor een paar euro. Met dezelfde getekende omslag. Het zelfde groene boek maar zonder koffievlek.

Het boek verhuisde mee naar ons dorp, waar op de begraafplaats bij de kerk zes Engelse jongens begraven liggen die omkwamen tijdens de Tweede Wereldoorlog. Toen ik weer eens langs de graven van ‘onze’ jongens liep, moest ik aan ‘Spreek eens met Vincie’ denken. En ik besloot het boek opnieuw te lezen. Een gewoon papieren boek. En ik, inmiddels groot fan van e-books, ik geef het toe. Ik probeerde de bladzijdes om te slaan door de swipen. Dat ging niet. Het was even wennen. Maar die lelijke omslag bleek een functie te hebben. Het was een prima boekenlegger!

Wat ik bijzonder vond, was de ontdekking dat het verhaal van Vincie eigenlijk pas heel laat aan bod komt. Het hele verhaal is eigenlijk een – zoals we dat nu noemen – chicklit over een jongedame genaamd Nicky, die het hart van de piepjonge burgemeester van het dorp verovert. Dat de hoofdpersoon van het boek Nicky heet, deed mij vast iets als kind. Vaag herinner ik me dat ik onder de indruk was van haar uitgesproken doen en laten. Als verlegen meisje wilde ik dat ík dat zou durven.

Maar inmiddels zelf volwassen en opnieuw lezend vond ik die Nicky eigenlijk maar een irritant persoontje. Ze blaast nogal hoog van de toren, zeg maar. Ik vond haar bijhoorlijk irritant. Het boek kwam niet heel gedateerd over, vond ik. Maar dat het van Aruba afkomstige vriendinnetje van Vincie aangeduid wordt als ‘zwart’ is natuurlijk totaal niet meer van deze tijd. En dat de nieuwe woning van Nicky in het dorp betimmerd wordt met hout, deed me grinniken. Ah! Dat zullen schrootjes geweest zijn! Want wie had die niet in die tijd? Al met al was het boek nog prima te lezen. De hoofdpersoon uit het boek werkte zelfs thuis! Hoe actueel is dat?

Ondanks het hoge chicklit-gehalte van het boek was het gedeelte over de onbekende jongen, begraven daar op dat kerkhof, nog steeds even mooi. Ik weet niet meer of ik dat ook deed toen ik 13 was, maar ik pinkte nu toch een traantje weg. En ik ben blij dat ik mijn favoriete jeugdboek – mét omslag en zonder koffievlek – weer in de kast heb staan. Nu doe ik ‘ m nooit meer weg.

* Leni Saris schreef overigens een hele serie boeken over Vincie. Ik heb ze nooit gelezen. Het was verhaal van de Engelse soldaat dat mij als kind zo aansprak. Verder kon die hele Vincie mij gestolen worden.