Jaren geleden las ik een verhaal over een familierecept voor het bereiden van rollade. Het recept ging als volgt: ‘Snijdt de kontjes van de rollade. Smelt een ruime hoeveelheid boter in de pan. Laat de boter goed heet worden en bak de rollade rondom bruin. Zet nu het vuur lager, voeg water toe, doe het deksel op de pan en laat de rollade in 90 minuten gaar worden op laag vuur’.
Toen de dochter van deze familie op zichzelf ging wonen, kreeg ze het recept mee van haar moeder, die op haar beurt weer van háár moeder geleerd had hoe ze een rollade moest braden. Jaren gingen voorbij en moeder en dochter bereidden hun rollades volgens het recept van Oma. Niks mis mee, het was een prima recept.
Maar toen de kleindochter op een dag bij haar oma op bezoek was, had ze toch een vraag over het recept. ‘Oma, waarom moet je eigenlijk de kontjes van de rollade snijden voordat je hem gaat braden?’ vroeg ze. Oma keek haar verbaasd aan. ‘Kind! Dat hoeft helemaal niet. Ik had maar een klein braadpannetje. Als ik de kontjes er niet af sneed, paste de rollade niet in mijn pan’.
Ik vond het een prachtig verhaal. En nu blijkt dat wij zo’n zelfde verhaal hebben. Ons familierecept voor het koken van aardappels. Ik leerde aardappels koken van mijn moeder. Schil de aardappelen. Snijd ze in de lengte door. Vul de pan met aardappelen met water tot de aardappelen nét onderstaan. Breng ze aan de kook met wat zout, zet het vuur lager en laat de aardappelen 20 minuten koken met de deksel schuin op de pan.
Ik begrijp best dat je de aardappelen in gelijke stukken moet snijden zodat ze ongeveer even groot zijn. Anders zijn ze niet allemaal tegelijk gaar. Maar waarom je aardappels in de lengte door moet snijden? Ik doe het. Al jaren. Maar ik heb geen idee waarom. Dus vroeg ik het laatst toch eens aan mijn moeder. ‘Mam, waarom moet je aardappelen in de lengte doormidden snijden voor je ze gaat koken?’ Waarop mijn moeder antwoordde: ‘Geen idee. Mijn moeder deed het altijd zo.’
Ik kan het mijn oma niet meer vragen. Ze werd geboren in 1894. Ze trouwde met mijn opa en bracht zes zonen en drie dochters groot. Uit de verhalen van mijn moeder maak ik op dat ze een lieve vrouw was, die alles deed voor haar kinderen. ‘Als een van de jongens zijn sokken boven had liggen, ging zij ze halen’ vertelde mijn moeder hoofdschuddend. Voor dag en dauw stond mijn oma als eerste op om de kachel aan te steken zodat het lekker warm was als haar man en kinderen opstonden. Toen ze overleed, pas 64 jaar oud, zei de pastoor: ‘Ze verdient een stoel in de hemel voor de zorg voor haar kinderen’.
Ontelbare kilo’s aardappelen moet mijn oma geschild hebben. En ze sneed ze allemaal in de lengte door. Misschien had ze er een reden voor. Of misschien deed ze dat gewoon omdat haar moeder het ook zo deed. We zullen het nooit weten. Ze overleed in 1958, lang voor ik geboren werd. En eigenlijk vind ik het best mooi dat ik mijn aardappels ook in de lengte doorsnijd. Net zoals mijn oma deed. Maar de verwarming aanzetten ‘s morgens vroeg? Dat kan mijn verkering best zelf. Er zijn grenzen.
Mooi is dat he, dat je gewoon iets overneemt zonder er eigenlijk bij stil te staan waarom je het zo doet…
Maar idd, de verwarming aanzetten voor dag en dauw?? Er zijn zeker grenzen haha.
Mooi zeg, die verhalen! Moest er wel om lachen 🙂 We nemen meer over dan we denken…
Geweldig verhaal van die rollade, waarbij me dan toch ontgaat waarom er twee kontjes afgesneden werden, het had immers ook van één kan een wat dikker stuk kunnen zijn;-) Om het niet te hebben over een wat kleinere rollade! De foto van je oma doet me heel erg denken aan een vriendin van mijn dochter, het zou háár oma kunnen zijn;-)
Oh, wat een mooi blogje dit. Heerlijk!
Mooi moment van stilstaan bij veel, het roept hier ook herinneringen op, vooral aan de rollades van mijn oma. ♥️
Wat een prachtige ode aan je familie en wat een compliment, een stoel in de hemel. Een echte moeder en daar stam je vanaf.
Ik vind dat rollade verhaal geweldig. Ik vroeg mij namelijk ook al af waarom de kontjes eraf moesten. Ik snijd aardappelen groot of klein altijd in vieren, ook ooit thuis geleerd. En ja deksel schuin op de pan, daarna afgieten en deksel erop met een theedoek of ovenwanten en even droog laten stomen. Oh ja en volgens mijn moeder moet je aardappelen en groente in weinig water opzetten anders gaan de vitamientjes verloren. Ik kan het ook niet meer navragen maar blijf er van uit gaan 🙂
Dit zijn van die prachtige verhalen he. Zelf geen geen koker dus ik heb niets overgenomen van mijn moeder 😉
Dit verhaal ken ik ook, en ik moet er vaak aan denken. Vooral als een soort wake-up call om goed na te denken over de gewoontes en bagage die je meesjouwt en of die nog zinnig is en waar die vandaan komt.
Ik betrap mij wel eens op de woorden, ‘zo deed oma het al… ‘ Het waarom is dan ineens niet meer belangrijk. Want oma, dus traditie, dus…
Prachtig familie verhaal. Soms kan je inderdaad gewoonweg niet meer terughalen hoe zo’n gewoonte in een recept is geslopen!
Ik kan je overigens wel een tip geven met betrekking tot de rollade. Doe er géén, ik herhaal géén extra zout op als hij al gekruid is. Mijn vader kwam eens op dat idee, want er moet wel een beetje smaak aan zitten. Dat ding was niet om te eten zo zout! Daar ging ons kerstmaal.
Leuk, die familieverhalen!
Prachtig! Zo werkt cultuur dus!